Panie rodzą w coraz późniejszym wieku. Wiele kobiet ma zaburzenie miesiączkowania. Jest bardzo dużo insulinooporności, która uniemożliwia zajścia w ciążę. Żeby móc zajść w ciążę potrzebna jest odpowiednia diagnostyka i prowadzenie hormonalne.
Jeżeli kobieta ma regularne cykle (czyli miesiączka pojawia się co ok 28 dni), w wyniku monitorowania ultrasonograficznego potwierdziliśmy owulację, a ciąży dalej nie ma, konieczne są dalsze działania.
Jak dochodzi do zapłodnienia?
W czasie owulacji dochodzi do pęknięcia pęcherzyka dominującego i z jajnika wydostaje się do jajowodu komórka jajowa. Plemniki dzięki płodnemu śluzowi owulacyjnemu (około 14 dnia cyklu) przemieszczają się z pochwy, przez szyjkę macicy, trzon macicy do jajowodów. Do zapłodnienia najczęściej dochodzi w bańce jajowodu, skąd zapłodnione jajo płodowe wędruje do jamy macicy, gdzie powinna zagnieździć się i rozwijać ciąża. Tak jest w przypadku idealnym.
Co jeśli mamy kłopot z zajściem w ciążę?
Jeśli para nie zachodzi w ciążę, tzn. trzeba wdrożyć dalszą diagnostykę:
- badanie nasienia partnera (można go wykonać w centrach leczenia niepłodności lub bezpłatnie w podmiotach realizujących Program Leczenia Niepłodności)
- drożność jajowodów: najpopularniejszą metodą jest HSG (histerosalpingografia), która polega na podaniu kontrastu przez szyjkę macicy i następowa ocena RTG czy kontrast wypełnia prawidłowo jamę macicy oraz czy przechodzi swobodnie przez jajowody
- Jeśli nadal nie udaje się uzyskać upragnionej ciąży, to w kolejnych krokach należy diagnozować jamę macicy oraz wykonać badania autoimmunologiczne: czy kobieta nie produkuje autoprzeciwciał uniemożliwiających rozwój ciąży.
Niepłodne są pary, nie tylko kobieta
Nieprzypadkowo mówimy o niepłodność pary, a nie kobiety: niestety nadal pokutuje przyzwyczajenie, że to tylko kobieta i to jako pierwsza musi poddać się serii badań, często bolesnych i inwazyjnych.
Stoimy na stanowisku, iż już na początku diagnostyki również partner musi wykonać badanie nasienia, najlepiej równolegle z badaniami hormonalnymi kobiety.
Nie da się ustalić jednego schematu diagnostyki niepłodności dla każdej pacjentki, natomiast w centrum FemiMea najczęściej rozpoczynamy od monitorowania owulacji, które polega na seryjnych USG od ok. 10 dnia cyklu do potwierdzenia owulacji.
Jajniki to dynamiczne narządy, zazwyczaj w jednym z nich rośnie pęcherzyk dominujący, z którego ok. 14-15 dnia cyklu w wyniku pęknięcia wydostaje się do jajowodu komórka jajowa. Do zapłodnienia dochodzi najczęściej w bańce jajowodu, skąd zapłodniona komórka migruje do jamy macicy i tam się rozwija w zarodek, a później płód.
Jeśli mamy potwierdzoną owulację w określonym dniu cyklu to para powinna starać się zajść w ciąże +\- dwa-trzy dni od potwierdzonego dnia cyklu potwierdzonej owulacji, gdyż nie każdy cykl jest identyczny. Jeśli ciąży nadal nie ma po kilku miesiącach, to należy wdrożyć dalsze badania.
W FemiMea robimy:
Badanie diagnostyczne: USG (monitorujemy owulację), badanie drożności jajowodów nieinwazyjna metoda HY-CO-SY, histeroskopia, diagnostyka hormonalna i immunologiczna.
Dr n. med. Wojciech Homola
“Ważne, żeby mieć plan działania, żeby pacjentki nie żyły od wizyty do wizyty, tylko, żeby dokładnie nakreślić, co będzie się działo.
Szczególnie, jeśli problem jest wieloetapowy, czyli w przypadku diagnostyki i leczenia niepłodności, kiedy przychodzi para, która od dwóch lata stara się zajść w ciążę, no i pewne badania już zrobiono, inne nie, panuje chaos. Trzeba stworzyć plan. Rysuję na kartce macicę i tłumaczę, dlaczego akurat te badania musimy zrobić, mówię, co to są jajowody, jak wygląda jama macicy i dokładnie w punktach określamy, co, kiedy i gdzie robimy. Pacjentka wysyła do mnie e-maila, ja odpisuję”.
