Według statystyk, problem niepłodności dotyka już co czwartą parę w Polsce. Na szczęście współczesna medycyna już w wielu przypadkach umożliwia skuteczne leczenie. A to oznacza u większości Pacjentek upragnioną ciążę. W naszym praktycznym przewodniku znajdziesz najważniejsze informacje o badaniu drożności jajowodów za pomocą nowoczesnej metody HyCoSy (obecnie HyFoSy, chętnie stosowanej przez lekarzy ginekologów. – Badanie drożności jajowodów jest podstawowym badaniem w diagnostyce niepłodności – zwracają uwagę specjaliści z wieloletnim doświadczeniem w leczeniu niepłodności, pracujący w Centrum Ginekologii i Położnictwa FemiMea.
Z szacunków wynika, że niepłodność, spowodowana niedrożnością jajowodów, dotyczy ok. 30 proc. Pacjentek.
-Niedrożność jajowodów jest jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności – zaznaczają lekarze ginekolodzy.
Niepłodność jest problemem ogólnoświatowym, dlatego nieprzypadkowo Światowa Organizacja Zdrowia uznała ją za chorobę cywilizacyjną.
Tymczasem sprawdzenie drożności jajowodów pozwala poznać przyczynę niepłodności.
-Celem oceny drożności jajowodów jest wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w zakresie kształtu i budowy macicy oraz niedrożności jajowodów – tłumaczą specjaliści z Centrum FemiMea.
Jest to niezwykle ważne badanie w diagnostyce niepłodności, pozwalające wykryć jej częste przyczyny.
– Niedrożne jajowody lub nietypowy kształt jamy macicy (np. macica dwurożna czy macica przegrodzona) mogą stanowić poważną przeszkodę w zajściu w ciążę – podkreślają fachowcy.
Przyczynami niedrożności jajowodów mogą być:
przebyte poronienia
wcześniejsza ciąża pozamaciczna
przebyte operacje chirurgiczne w obrębie jamy brzusznej
choroby przenoszone drogą płciową np. infekcja drobnoustrojem mycoplasma bądź ureaplasma
wśród przyczyn niepłodności z powodu upośledzonej drożności jajowodów należy wymienić endometriozę
zdarza się, że jajowody stają się niedrożne na skutek stanów zapalnych w obrębie miednicy mniejszej, np chlamydia trachomatis.
A czy wiesz, że do naturalnego poczęcia jest niezbędny przynajmniej jeden drożny jajowód, aby był możliwy kontakt plemnika z komórką jajową?
Badanie drożności jajowodów jest zalecane w przypadku, gdy regularne współżycie przez co najmniej rok, bez stosowania antykoncepcji przede wszystkim w czasie trwania dni płodnych, nie doprowadziło do zajścia w ciążę.
Ocenę drożności jajowodów można wykonać za pomocą badania HSG.
Zdaniem większości ginekologów, badanie HSG, w którym wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie, powinno być współcześnie zastepowane badaniami mniej inwazyjnymi. Z jakiego powodu?
– Ze względu na większą inwazyjność badania (promienie X oraz kontrast) i większy dyskomfort dla Pacjentek – tłumaczą lekarze.
Aktualnie badanie drożności jajowodów wykonuje się za pomocą nowoczesnej i mało inwazyjnej metody HyCoSy, czyli ultrasonograficznej histerosalpingosonografii kontrastowej.
Poniżej zamieszczamy praktyczny przewodnik, w którym wyjaśniamy krok po kroku niezbędne czynności, wykonywane w ramach badania drożności jajowodów tą metodą.
Jak wygląda przygotowanie do kontrastowego badania ultrasonograficznego drożności jajowodów?
Ginekolog przed zaplanowanym zabiegiem zleca wykonanie dodatkowych badań, które mają wykluczyć stany zapalne dróg rodnych, czyli:
-cytologię
-posiew z kanału szyjki macicy lub badanie stopnia czystości pochwy
-badanie w kierunku zakażenia chlamydią trachomatis oraz mycoplasma i ureaplasma metodą PCR.
Jeśli wyniki tych badań będą prawidłowe, to wówczas lekarz zakwalifikuje Pacjentkę do badania HyCoSy.
Wstępne badania powinny także wykluczyć ciążę – przed samym badaniem ginekolog wykona badanie usg.
Pacjentka nie powinna uprawić seksu w w dniu, w którym jest planowane badanie drożności jajowodów.
-Badanie powinno zostać wykonane po ustąpieniu krwawienia miesiączkowego, w pierwszej fazie cyklu (maksymalnie do 12 dnia cyklu) – precyzują lekarze z Centrum Ginekologii i Położnictwa FemiMea.
– Czy badanie drożności jajowodów boli? – zastanawiają się Pacjentki z Centrum FemiMea.
-Samo badanie nie jest bardzo bolesne i nie wymaga znieczulenia ogólnego oraz silnych leków przeciwbólowych – wyjaśniają nasi rozmówcy. Pacjentka w trakcie podawania kontrastu może odczuwać może odczuwać kurczowe bóle przypominające dolegliwości miesiączkowe.
Przeciwwskazaniami do wykonania badania są:
ostry i przewlekły stan zapalny pochwy oraz narządów miednicy mniejszej
krwawienie lub plamienie z dróg rodnych
ciąża.
Jakie czynności są wykonywane przez lekarza ginekologa podczas kontrastowego badania ultrasonograficznego drożności jajowodów?
Badanie odbywa się ambulatoryjnie, w gabinecie lekarskim, na fotelu ginekologicznym.
Zabieg zaczyna się od umieszczenia w pochwie jednorazowego wziernika ginekologicznego.
Następnie lekarz, przez szyjkę macicy, wprowadza do jamy macicy bardzo cienki, miękki i elastyczny cewnik z balonikiem.
Po usunięciu wziernika umieszcza się w pochwie głowicę ultrasonograficzną, a przez cewnik delikatnie podaje się – pod kontrolą USG – jałowy kontrast piankowy.
Kontrast, wypełniając jamę macicy i jajowody, sprawia, że są one dobrze widoczne podczas badania ultrasonograficznego.
W trakcie badania ginekolog przekazuje Pacjentce na bieżąco informacje o wykonywanych czynnościach.
U niektórych Pacjentek po badaniu mogą wystąpić skurcze macicy, przypominające niewielki ból menstruacyjny.
Wizyta u lekarza jest konieczna, jeśli po badaniu wystąpią niepokojące objawy:
intensywny ból w dole brzucha
utrzymujące się upławy bądź intensywne krwawienie
gorączka
złe samopoczucie.
Jeśli mimo roku starań nie pojawia się upragniona ciążę przyjdź do FemiMea, gdzie jeden z naszych specjalistów położnictwa i ginekologii przeprowadzi kompleksową diagnostykę w tym badanie drożności jajowodów metodą HyFoSy.
Dr n. med. Wojciech Homola, specjalista położnictwa i ginekologii, autor wielu prac naukowych, min. z zakresu diagnostyki prenatalnej, infekcji HPV oraz profilaktyki raka szyjki macicy, wieloletni wykładowca akademicki. Na codzień prowadzi ciąże, wykonuje zabiegi HyFoSy, pomaga w doborze antykoncepcji, wykonuje kolposkopie, histeroskopie oraz elektrokonizacje szyjki macicy.
