W Polsce rak szyjki macicy co roku jest diagnozowany u około 2 tysięcy Polek, przy czym aż 1500 z nich umiera z tego powodu. Dlatego tak ważna jest profilaktyka raka szyjki macicy. Korzystając z badań przesiewowych (badanie cytologiczne i test na HPV), możesz ocalić swoje zdrowie i życie.
Nowotwór ten rozwija się w obrębie nabłonka wielowarstwowego szyjki macicy, jest wywoływany przez długotrwałą infekcję jednym z wysokoonkogennych typów HPV . Z kolei wirusy HPV są łatwe do wykrycia w badaniu pobieranym na fotelu ginekologicznym bądź na zasadzie selfsamplingu we własnej łazience.
Jakie są główne przyczyny raka szyjki macicy?
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na rozwój raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego HPV (dokładniej przewlekła infekcja wirusem HPV).
Ponadto wczesne rozpoczęcie współżycia oraz duża liczba partnerów seksualnych zwiększa ryzyko rozwoju raka szyjki macicy.
Jak rozpoznać nowotwór szyjki macicy?
Jeśli masz wątpliwości, czy z Twoim zdrowiem jest wszystko w porządku, to zgłoś się do ginekologa.
Nie zwlekaj, zbadaj narząd rodny. Konieczne jest badanie cytologiczne, czyli badanie mikroskopowe materiału pobranego z tarczy szyjki macicy i kanału szyjki macicy.
Cytologia umożliwia wykrycie choroby; wykrywa nieprawidłowe komórki w szyjce macicy, w tym komórki nowotworowe. Wykonuj najlepiej cytologię płynną, tzw. LBC, która jest badaniem o znacznie wyższej czułości niż klasyczne badanie cytologiczne.
Jeśli masz nieprawidłowy wynik cytologii, to lekarz skieruje Cię na kolposkopię, aby dokładniej ocenić zmiany na szyjce macicy.
Badanie kolposkopowe z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego może potwierdzić albo wykluczyć obecność zmian przednowotworowych.
Powinnaś także wykonać test HPV, który często wykrywa wirusy na etapie, gdy choroba przebiega bezobjawowo. To najskuteczniejsze narzędzie diagnostyczne, a jego czułość wynosi blisko 100 proc.
Jakie są symptomy raka szyjki macicy?
Do objawów raka szyjki macicy, które są dosyć niespecyficzne, zaliczamy min.:
krwawienie między miesiączkami
krwawienie po stosunku i badaniu ginekologicznym
menstruacja trwająca dłużej i bardziej obfita niż zazwyczaj
ból w podbrzuszu i miednicy
ból w trakcie seksu
obfite i krwiste upławy o nieprzyjemnym zapachu
krwawienie po menopauzie
obrzęk nóg
Jednak często powyższe objawy pojawiają się kiedy choroba jest już zaawansowana, a rak szyjki macicy we wczesnym stadium jest prawie całkowicie wyleczalny.
Leczenie raka szyjki macicy – sposoby
Sposób leczenia raka szyjki macicy jest uzależniony od stopnia zaawansowania nowotworu.
W leczeniu raka szyjki macicy, w bardzo wczesnych stopniach zaawansowania, można zastosować leczenie oszczędzające narząd rodny u kobiet chcących zachować płodność. Polega ono na konizacji szyjki macicy bądź jej amputacji czyli miejscowym usunięciu zmian nowotworowych.
Tego typu metoda jest stosowana w przypadku zmian przednowotworowych, takich jak dysplazja szyjki macicy dużego stopnia oraz w przypadku nowotworu wczesnego (rak przedinwazyjny bądź wczesnoinwazyjny).
Wśród metod leczenia oszczędzającego, adresowanego do młodych kobiet planujących potomstwo, możemy wymienić:
Elektrokonizacja pętlą elektryczną czyli metoda LEEP/LLETZ, zazwyczaj wykonywana w znieczuleniu miejscowym
Konizacja tradycyjna nożem chirurgicznym wykonywana w znieczuleniu ogólnym
Pacjentka z rakiem inwazyjnym wymaga radykalnego zabiegu wycięcia macicy oraz węzłów chłonnych miednicy.
Pamiętaj, że skutecznym sposobem aby ustrzec się przez rakiem szyjki macicy są testy na HPV, cytologia płynna LBC oraz badanie kolposkopowe.
Autor wpisu
dr Michalina Odonicz-Czarnecka
specjalista położnictwa i ginekologii, wykonuje na co dzień usg, histeroskopię i kolposkopię, zajmuje się prowadzeniem ciąży, antykoncepcją oraz profilaktyką raka szyjki macicy w oparciu o model HPV-zależny.
