Interpretacja wyników kolposkopii: klasyfikacja i możliwe zmiany

Opis artykułu

Właśnie otrzymałaś nieprawidłowy wynik badania cytologicznego. W pierwszej chwili pomyślałaś, że masz raka szyjki macicy. Tymczasem lekarze ginekolodzy uspokajają: zły wynik cytologii nie oznacza od razu najgorszego scenariusza. Twój ginekolog skierował Cię więc na badanie kolposkopowe, celem przeprowadzenia dalszej pogłębionej diagnostyki. Z naszego artykułu dowiesz się, jak interpretować wyniki kolposkopii. Poznasz klasyfikację wyników kolposkopowych oraz zmiany łagodne i niepokojące. Dowiesz się także, dlaczego badanie histopatologiczne odgrywa dużą rolę w przypadku niepewnych wyników. Polecamy!

Warto wiedzieć, że kolposkopia, będąca precyzyjnym badaniem szyjki macicy, wykrywa wiele nieprawidłowości szyjki macicy już na ich wczesnym etapie.

W Polsce rak szyjki macicy wciąż zbiera tragiczne żniwo. Każdego roku raka szyjki macicy wykrywa się u blisko 4 tys. kobiet. Połowa z nich umiera, gdyż zazwyczaj choroba jest wykrywana zbyt późno.

Badanie kolposkopii wykonuje się za pomocą kolposkopu, umożliwiającego precyzyjną ocenę szyjki macicy, dolnego odcinka dróg rodnych i sromu.

Kolposkopię wykonuje się w celu wykrycia stanów przedrakowych oraz zmian nowotworowych szyjki macicy.

Badanie kolposkopii pozwala na wykrycie raka we wczesnym stadium i skuteczne wyleczenie choroby.

Badanie kolposkopowe należy wykonywać w przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii lub stwierdzenia zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)

Ludzki wirus brodawczaka, inaczej wirus HPV, jest odpowiedzialny za prawie wszystkie zachorowania na raka szyjki macicy – naukowcy szacują, że wykrywa się go w ponad 99% przypadków raka szyjki macicy.

Wskazaniem do wykonania kolposkopii są także nawracające stany zapalne pochwy oraz nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych.

Kolposkop zapewnia nawet do 50-krotne powiększenie oglądanego obrazu.

Badanie kolposkopowe jest więc niezwykle dokładne.

Wykrywa obecność podejrzanych zmian w obrębie szyjki macicy i weryfikuje złe wyniki badania cytologicznego oraz dodatnie wyniki HPV.

Jak interpretować wynik kolposkopii?

Według kolposkopowej klasyfikacji zmian szyjki macicy, możemy wyróżnić cztery grupy wyników kolposkopii:

  • prawidłowy obraz kolposkopowy (nabłonek wielowarstwowy płaski oraz nabłonek walcowaty).

W tym przypadku powierzchnia szyjki macicy pokrywa prawidłowy nabłonek wielowarstwowy płaski.

Próba z kwasem octowym jest ujemna. Jest widoczna tzw. strefa przejściowa (inaczej strefa transformacji) oraz tzw. nowa granica międzynabłonkowa. Po próbie z kwasem octowym nabłonek płaski nie jest zbielały.

  • nieprawidłowe obrazy kolposkopowe, obejmujące:
    1. Większe zmiany kolpokopowe nabłonka szyjki macicy: gęste zbielenie nabłonka tarczy części pochwowej szyjki macicy, naczynia atypowe, gruba mozaika i grube punkcikowanie
    2. Mniejsze zmiany zmiany kolpokopowe: cienkie zbielenie, delikatne punkcikowanie, delikatna mozaika
W przypadku nieprawidłowych obrazów w kolposkopii, po aplikacji kwasu octowego zazwyczaj, wskazane jest pobranie wycinka do oceny histopatologicznej.Nieprawidłowości w budowie nabłonka mogą wskazywać na rozwijające się w szyjce macicy zmiany śródnabłonkowe małego stopnia (tzw. LSIL, inaczej CIN1) bądź zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL inaczej CIN2/CIN3)) lub nawet na raka szyjki macicy.

Po przemyciu roztworem kwasu octowego na szyjce macicy mogą się pojawić objawy inwazyjnego raka szyjki macicy takie jak nadżerka prawdziwa czy tzw. "objaw gotowanego mięsa".

Najczęstszymi zmianami w obrębie szyjki macicy, które nie są związane z wpływem infekcji HPV i przebudową w kierunku stanu przedrakowego są:

  • polipy
  • torbiele Nabotha
  • ektopia szyjki macicy, nazywana niesłusznie tzw. „nadżerką”
Niepokojącą zmianą związaną z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim jest tzw. dysplazja szyjki macicy, inaczej śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy.Możemy wyróżnić dysplazję szyjki macicy małego (LSIL – CIN1) oraz dużego stopnia (HSIL – CIN2/CIN3).Zmiana śródnabłonkowa dużego stopnia (HSIL – CIN2/CIN3) oznacza stan przedrakowy i jest spowodowana przewlekłą, trwającą conajmniej kilka lat, infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego.

Im wyższy stopień neoplazji, tym ryzyko rozwoju raka jest większe.

Zmiany śródnabłonkowe nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia Pacjentki, oczywiście pod warunkiem, gdy zostaną wcześnie wykryte i są leczone.

Jeśli z zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL (CIN2/CIN3) zaczną przekraczać błonę podstawną nabłonka, to wówczas rozwija się rak wczesnoinwazyjny.

Zapamiętaj:
W przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii bądź dodatniego wyniku testu na HPV (szczególnie genotyp HPV 16, 18 i 31), wskazana a jest kolposkopia, a badanie kolposkopowe często obejmuje również biopsję podejrzanych zmian.

Za pomocą kolposkopu lekarz ginekolog może dokładnie obejrzeć szyjkę macicy i ocenić, czy obserwowane zmiany to wynik przewlekłej infekcji wirusem HPV.

A czy wiesz, że klasyfikacja według systemu Reid (z ang. Reid Colposcopic Index (RCI) służy do oceny stopnia zaawansowania dysplazji, u Pacjentek ze zdiagnozowanymi zmianami przednowotworowymi na szyjce macicy?

-Wykorzystanie skali RCI w analizie obrazów kolposkopowych ułatwia właściwe klasyfikowanie obserwowanych zmian – zwracają uwagę lekarze z Centrum Ginekologii i Położnictwa FemiMea.

– Narzędzie to szczególnie się przydaje do odróżnienia zmian śródnabłonkowych niskiego stopnia od zmian śródnabłonkowych dużego stopnia, jest pomocne przy podejmowaniu decyzji o pobraniu wycinków do badania histopatologicznego – dodają.W przypadku nieprawidłowych obrazów kolposkopii wskazane jest pobranie wycinka do badania histopatologicznego, które potwierdzi, lub wykluczy stan przedrakowy bądź raka szyjki macicy.Biopsja z kanału szyjki macicy oraz pobranie wycinków pod kontrolą kolposkopii jest już zabiegiem inwazyjnym, dlatego często stosowane jest na fotelu ginekologicznym znieczulenie miejscowe.Jeśli wynik oceny histopatologicznej wykaże zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL – CIN2/CIN3) wskazane jest leczenie operacyjne, najczęściej małinwazyjny zabieg elektrokonizacji zmiany w procedurze LEEP/LLETZ, o której więcej przeczytasz w naszym specjalnym artykule.Na podstawie wyniku badania histopatologicznego po procedurze LEEP ustala się dalsze postępowanie i szczegółowy nadzór nad pacjentką.Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o badaniu kolposkopowym zapoznaj się z naszym poradnikiem Q&A kolposkopii.

Autor:

Dr n. med. Wojciech Homola, specjalista położnictwa i ginekologii, autor wielu prac naukowych z zakresu HPV oraz profilaktyki raka szyjki macicy, wieloletni wykładowca akademicki. Na codzień prowadzi ciąże, pomaga w doborze antykoncepcji, wykonuje kolposkopie, histeroskopie oraz elektrokonizacje  szyjki macicy LEEP.

Umów się online
Umów się online
Umów się online
Umów się online
Umów się online